Yapay Zeka (Bilgisayarlar, Makineler) insanların yerini alır mı?

Bu soru üzerinde her alanda (bilim, edebiyat, sinema, ...) sorgulama yapılmaktadır. Mutlaka izlediğiniz bir bilim kurgu filminde (mesela terminatör'ü veya matrix'i izlemeyen yoktur) veya okuduğunuz bir kitapta bu konu hakkında bazı varsayımlar yapılmaktadır. Bilim çevreleri de bu konuyu tartışmaktadır. Aslında tartışanlar genellikle felsefik ve etik kısmını tartışmaktadırlar. Bu konuda bilimciler iki safa ayrılmıştır. Bir kısmı insan zekasına ulaşamayacağımızı söyleyip bu konulara kafa yormayalım, biz ona en yakın benzerliğe ulaşalım yeter diyor, bir kısım ise geçmişte de yeni fikirlere bu şekilde davranıldığı ve hiç umulmayan gelişmeler olduğunu bu yüzden vazgeçmemek gerektiğini söylüyorlar. Nihai hedefin insan zekası olduğunu düşünürsek, o noktaya erişmek için araştırmaların devam edeceğini öngörebiliriz.

Örneğin Matrix'te insanlar tarafından yaratılan robotların "köle" kimliklerini red edip, insanlara isyan etmesi ve bu isyan sonucu sürülen robotların insanlarla savaşması, insanların da her zaman olduğu gibi kendi sonlarını hazırlayıp robotların enerji kaynağını yoketmek için güneşin girişini engelleyen kalın bulutları yapay yolla elde etmesini anlatıyordu. (Evet filmde anlatmıyordu ama filmin geri plan hikayesini anlatan Animatrix'te tarihçe veriliyor) Terminatör filminde de benzer bir konu var. İnsanlar tarafından yaratılan androidler insanlarla savaşıyor. Filmlerin ve devam filmlerinin felsefik ve bilimsel boyutuna girmeden insanlığın kendi sonunu hazırlamasına değinmek gerekiyor. İnsanlar robotları (ve bilgisayarları) kendilerine kolaylık olsun diye yaratıyorlar, günümüzde bu bir problem oluşturmuyor, çünkü henüz makineler bir "bilinç" geliştirebilmiş değiller. Zaten araştırmacıların temel tartıştığı nokta da burası. Bilinç nedir, makineler de bu oluşabilir mi, nasıl oluşur soruları makine zekası konusundaki en önemli soruları oluşturmaktadır. Bu soruların cevabı verilebildiği zaman, makine zekası konusunda nihai hedef ulaştığımızı söylebileceğiz. Artık o noktada düşünmemiz gereken bizim makinelere nasıl bir eğitim ve etik anlayış verdiğimize göre makinelerin bize davranışı da o yönde olacaktır. Bu konularda sinema dünyasından farklı örnekleri incelemek isterseniz şu filmleri tavsiye ederim, ancak önemli bir noktayı unutmayın. Filmlerdeki süper zeki makine örnekleri yapay zeka konusunda sizi aldatmasın, fazla şey beklemeyin. bilinç gibi bazı temel sorunlar henüz makineleri filmlerdeki düzeye yaklaştırmaktan çok uzak. Biraz daha süre gerekiyor :)

Yapay Zeka (özellikle bilinci olan makine) içeren filmler:
-Matrix
-2001 : Bir uzay destanı
-Yapay Zeka
-Robot Adam
-Ben, Robot
-Kısa Devre
-Ghost in the shell
-Innocence: Ghost in the shell II
-Yıldız Savaşları
-Terminatör

Liste gittikçe uzuyor, en iyisi ben burada bırakayım. Bu filmleri özellikle yazmamın sebebi bunları izlemiş olmam ve içlerinde mutlaka "bilinç" kazanmış bir makine içermeleri. Eğer bu konulara ilgi duyuyorsanız bunları (ve bazılarının kitaplarını, sağolsun Isaac Asimov yeterince yapıt vermiş) incelemenizi tavsiye ederim.

Hiç yorum yok: