Lorenz Çekicisi
Bu "çekici" aslında bir grafik gösterimden ibarettir. Sarı çizgiler, sistemin durumunun faz uzayı (yani grafik alanı; muhtemel tüm durumlar) içindeki zamana bağlı evrimini göstermektedir. Bu tip bir çekicide, sistemin elemanları, iki büyük olasılık kümesi arasında gidip gelirler (sarı çizgilerin çevresinde dolandığı odaklar). Bu olasılık kümeleri içinde veya çevresinde nasıl bir davranış gösterecekleri bilinmezken, sistem tamamen belli sınırlar içinde (yani şekilde, sarı renkli çizgilerden oluşan alanda) hareket eder. Sadece, hangi olasılıklar içinde hareket edeceği bellidir, kesin hareket rotası önceden bilinemez. İşte o yüzden, iki-üç günden daha ileriye dönük "kesin" hava tahminleri yapmak hala mümkün değildir; veya, halihazırdaki değişkenlerden yola çıkarak, herhangi bir ülkede yaşayan insan topluluklarının zaman içinde nasıl bir değişim göstereceklerini aynıyla tahmin edemezsiniz. Çünkü tüm rota başlangıç şartlarına hassas bir şekilde bağlıdır. Yapacağınız tahminin kendisi bile rotayı etkileyebilir!
Kaynak : http://www.donusumkonagi.net/makale.asp?id=5774&baslik=kaos_ve_kaotik_cekiciler
Önemli Not: Aşağısı alıntı değildir, saçmalamadır
Şimdi Lorenz çekerini/çekicisini (Lorenz Attractor) öğrendiniz. Merak ediyorsanız ayrıntılı olarak araştırabilirsiniz. Bu yazının konusu Lorenz Çekerleri değil. Hatta her ne kadar başlangıcı oluştursa da bu çekerleri daha önce duymamayı şu an çok isterdim. Bu yazının konusu "Cehalet mutluluktur." sözü aslında.
Lorenz çekerlerini nerede okuduğumu hatırlamıyorum. Büyük ihtimalle Tübitak kitaplarından Kaos adlı kitapta okumuşumdur. O kitabı da bir ara Kaos teorisine ilgi duyduğum için okumuştum. Bu okuduğum kitabın bana doğrudan, materyalist bir bakış açısıyla bir faydası oldu mu? Hayır olmadı. Bu Lorenz çekerlerinin hayatımdaki tek katkısı beynimin odacıklarında gereksiz bir yer teşkil etmesinden ibaret. Benim beynimin daracık odacıklarını işgal eden böyle hayatla alakası olmayan oldukça fazla gereksiz bilgi parçaları vardır. Ve umulmadık zamanlarda bu bilgi parçaları ortaya çıkarlar. Bu öğlenleyin böyle oldu. Birden aklıma "Attractor" kelimesi geldi. Çekici anlamında. Bunun üzerine arkadaşımla "Attractive" ve "Attractor" kelimelerinin farkını tartışmaya başladık. Biri sıfattı, biri ise eylemsi isim (varsa böyle bir şey) olmuştu benim için. Ve bunu bir süre daha tartıştıktan ve anlaştıktan sonra ben dayanamadım düşündüm ve söyledim. Peki Attractor'leri, bunların Fizik ile ilgili olduğunu bilmem bana ne katıyor? Hiç bir şey. Evet, hiç bir şey. Hangi insan evladı karşısında özellikle Kaos teorisi ile ilgilenen biri, bir fizikçi olmadıkça Lorenz çekerlerinden bahsedebilir? Evet, bu düşünce akşamleyin de aklıma takıldı. Bütün gün bu "attractor"lerin ne "attractor"u olduğunu düşünüp durmuştum. Eve gelince hemen araştırıp buldum. "Lorenz Attractor"leri. Ve kendimden nefret ettim.
İşte, yazının ana konusunu da başta yazdığım cümle söylüyor, ciddi ciddi düşündüğüm ve geri dönemeyeceğim nokta. Cehalet. Kesinlikle efendim, "Cehalet mutluluktur." Hem kendiniz için, hem de çevrenizdekiler için.
Bu seferlik "psikopat" kişilik ben sadece saçmaladım. Mazur görün.
Nina Simone - Don't let me be misunderstood
"If I seem edgy
I want you to know
I never mean to take it out on you
Life has its problems
and I get more than my share
but that's one thing I never mean to do"
1 yorum:
Hangi insan evladı karşısında özellikle Kaos teorisi ile ilgilenen biri, bir fizikçi olmadıkça Lorenz çekerlerinden bahsedebilir?
demişsiniz.
mutlaka bahsetmesi de gerekmiyor, öyle değil mi? mesela, belki bir program yazarken o bilgi aklına bir çağrışım getirir de, daha pratik bir konfigürasyon üretebilir, neden olmasın? ya da bahsetmek istiyorsa da, karşısındakinin anlayacağı bir biçime gönüştürerek de üzerinde konuşabilir.
önemli olan bilgiye sahip olmak, onu ne yapacağımız noktasında gereken, sadece onu dönüştürme becerisi.
beyninizin odacıklarını, hayatla ilgisizmiş gibi gözüken bilgi parçacıklarıyla doldurmanızı takdir ettim, bilin istedim :)
aslında o bilgiler hayatla, yaşam kalitemizle çok ilgili. en azından analitik düşünme becerisini arttırıyor ki bu az bir şey mi?
bence kendinizi şanslı görmelisiniz. umulmadık zamanlarda ortaya çıkan o bilgi parçaları; beyin hücreleri arasında etkileşim sağlamak için harika fırsatlar.
kaos'u okumuştum.. lorenz attractor ile bir anlamda bağlantılı fractal art'ın, hem görsel hem de matematiğin yansıması olarak ilgimi çektiğini söyleyebilirim..
cehalet; mutluluk değil, kendini bile bilememektir!
Yorum Gönder